Buxus sempervirens Ormanlarında Zarar Yapan Cydalima perspectalis Walker, 1859 (Lepidoptera: Crambidae)’in Zararı, Biyolojisi ve Yapılan Mücadele Çalışmaları

Yaşar AKSU¹        Berna Ç. GÖKTÜRK¹         Güven AKSU²

¹Artvin Orman Bölge Müdürlüğü, Artvin, y_aksu3@hotmail.com

² İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü Vize Orman İşletme Müdürlüğü, İstanbul

Özet

Buxus sempervirens L, park ve bahçelerde en çok yetiştirilen süs bitkilerinden biridir. Ayrıca doğal olarak ormanlarımızda yayılış göstermektedir. Ancak son yıllarda Asya kıtasına özgü bir tür olan Cydalima perspectalis (Walker)’in zararı ile karşı karşıya kalmıştır. Güve Türkiye için egzotik zararlı bir türdür. C. perspectalis kambiyuma verdikleri zarar nedeniyle, Şimşir yanıklığı hastalığının (Cylindrocladium buxicla Henricot 2002) yayılmasına da neden olmaktadır. Bu zararlı Türkiye’de ilk kez 2011 yılında tespit edilmiştir. Nisan 2015 yılında Artvin Arhavi’de tespit edilmiştir. Artvin genelinde 2016 yılında Gürcistan üzerinden Borçka şimşir ormanlarına giriş yaparak zarar yapmaya başlayan güve, yaklaşık 15 bin hektarlık doğal şimşir sahasının tamamını etki altına alarak önemli ölçüde zarar yapmıştır. Şimşirde primer zararlı olan bu tür, şimşir yapraklarını tüketerek yaptığı zarar nedeniyle, bitkinin fotosentez yapmasını engellemektedir. Şimşir güvesinin Artvin’de 2-3 generasyon yaptığı tespit edilmiştir. Bu güve coğrafyamızda Ips typographus’tan sonra en tehlikeli zararlı tür olarak kabul edilebilir. Şimşir ağaçlarının Doğu Karadeniz’de sarp ve kayalık yerlerde yayılış göstermesi sonucu, mücadelesi de oldukça zordur. Popülasyonu düşürmek için larvalarına karşı, Bacillus thuringiensis adlı bakteriyal ilaç ile mikrobiyal mücadele ve ergin kelebeklerine karşı feromonlarla mücadele yapılmıştır.

Anahtar kelimeler: Cydalima perspectalis, Psylla, Artvin, Buxus sempervirens, feromon.

Yayın yeri: Aksu, Y.; Göktürk,Ç,B,; Aksu,G.; Buxus sempervirens Ormanlarında Zarar Yapan Cydalima perspectalis Walker, 1859 (Lepidoptera: Crambidae)’in Zararı, Biyolojisi ve Yapılan Mücadele Çalışmaları. Orman ve Av Dergisi, Yıl: 2021, Mayıs-Haziran, Sayı: 3 Cilt: 99, Sayfa: 29-36. Ankara.