Artvin ladin (Picea orientalis)
Ormanlarında önemli ölçüde
Zarar Yapan Dendroctonus micans (Kug), Ips
sexdentatus (Boerner)
ve Ips
typographus (L.) Adlı kabuk Böceklerine karşı yapılan
Mücadele yöntemleri ve tespit edilebilen önemli yırtıcıları
Yaşar AKSU
E-mail: y_aksu3@hotmail.com
Özet
Dendroctonus micans 1966 yılından beri, Artvin ormanlarında
önemli ölçüde zarar yaptığı ve büyük maddi kayıplara neden olduğu
bilinmektedir. 1984 yılından itibaren, D.micans’a
karşı Biyolojik mücadelede kullanılmak üzere R.grandis’in laboratuar
şartlarında üretilmesi ve bu yolla D.micans’ın
ladin ormanlarımızdaki dengesiz bir şekilde artışını kontrol altına alarak
doğal dengenin yeniden kurulması için yapılan çalışmalarda büyük bir başarı
elde edilmiştir. Bugün 80.000 hektarlık sahada zarar yapmakta olan D.micans’i,
R.grandis ile baskı altında tutabilmek için 2-3 milyon R.grandis’e ihtiyaç vardır. Buda 10 yılda R.grandis’in laboratuar
şartlarında üretilmesi ile mümkün olabilecektir. 1985-1986 yıllarında Artvin ve
Şavşat’taki laboratuarlarda 34.563 adet R.grandis üretilerek böcekli sahalara
larva ve ergin olarak verildi.
Ips sexdentatus adlı kabuk böceği,
Artvin ormanlarında büyük zararlar yapmıştır. 16.10.1985 tarihinde Göktaş orman
işletmesi, Başköy Bölgesinde Ips
sexdentatus’un kurt yollarında Rhizophagus
(Sp) ve Rhizophagus dispar tespit
ettik. Bu yırtıcı böcekler laboratuara getirilerek biyolojileri ile Ips sexdentatus’a olan zararı tespit
edilmeye çalışıldı.
Türkiye Böcek faunasına yeni giren bir ladin zararlısı olan Ips typographus, D.micans ve Ips sexdentatus
tarafından zayıf düşmüş ladinlerde daha fazla zarar yaptığı ve bu iki böceğin
yayıldığı alanlara bağımlı olmak sızın yayılış gösterdiği tespit edildi. Ips typographus, Türkiye’de ilk defa
Nisan/1984 yılında Artvin Orman İşletme Müdürlüğü, Merkez Bölgesi İskebe
mevkiinde Ips sexdentatus için asılan
İpslüre adlı feromon tuzağına 50 adet düştü ve aynı ayda teşhisi yapıldı.
Yayın yeri: Aksu,Y.; 1987 Artvin ladin (Picea orientalis) Ormanlarında önemli
ölçüde zarar yapan Dendroctonus micans
(Kug), Ips sexdentatus (Boerner) ve Ips typographus (L.) Adlı kabuk
Böceklerine karşı yapılan Mücadele yöntemleri ve tespit edilebilen önemli
yırtıcıları, Orman ve Av dergisi, Yıl:63, Cilt;63,Sayı:7,Ankara,24-26