Temel GÖKTÜRK¹    Medea BURJANADZE²    Yaşar AKSU³     Archil SUPATASHVİLݲ

         ¹Artvin Çoruh Universitesi Orman Fakültesi,08000 Artvin

         ²Vasil Gulisashvili Forest Institute, 9, Mindeli, 0186 Tbilisi, Georgia

         ³Artvin Orman Bölge Müdürlüğü, OZM Şube Müdürlüğü Artvin

        Özet 

        Feromon tuzakları 1998 yılından beri Artvin ilinde Ips typographus’a karşı kullanılmaktadır. Bu yöntemle 1998-2008 yılları arasında asılan 110.488 adet feromon tuzağı ile 349.684.544 adet I.typographus ergini yakalanmıştır. Bu yöntemin etkinliği ve uygulanabilirliği günümüzde hala tartışılmaktadır. Dünyanın bir çok ülkesinde gözlem amacıyla kullanılan bu yöntem ülkemizde gözlemin yanı sıra mücadele amacıyla da kullanılmaktadır. Feromon tuzaklarının etkinliğini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada I.typographus zararının görüldüğü alanlardaki ağaçların kabuklarından nisan-mayıs aylarında ergin böcekler toplanmış ve laboratuara getirilmiştir. Deneme alanı olarak belirlenen alana, bir birlerine 40 m mesafede gelecek şekilde çember oluşturacak şekilde 8 hunili feromon tuzakları asılmış ve içlerine türe özgü dispenser (Ipstyp®) konulmuştur. Laboratuarda organik ve yıkanabilir saç boyaları ile boyanmış I.typographus erginleri bu çemberin orta kısmından salınmış ve bu tuzaklara düşen böcek sayılarına göre feromon tuzaklarının etkinliği belirlenmeye çalışılmıştır. Düşen böcekler değerlendirilip tuzakların yakalama oranının %25.87 olduğu tespit edilmiştir. 

       Anahtar kelimeler: Feromon tuzakları, Ips typographus   

       Yayın yeri: Göktürk,T.; Burjanadze,M.; Aksu,Y.;  Supatashvili,A.; Yeniden Yakalama Yöntemi Kullanılarak Feromon Tuzaklarının Etkinliğinin Belirlenmesi, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi, III.Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Bildiriler kitabı IV. Cilt, Sayfa: 1350-1359 Mayıs 2010 Artvin