Formica rufa L.
(Hymenoptera: Formicidae)’nın
Biyolojisi Transplantasyonu ve Çevre ile Olan İlişkileri
Yaşar AKSU1 Berna ÇELİK GÖKTÜRK1
1Orman Bölge Müdürlüğü-Artvin
E-mail: y_aksu3@hotmail.com
Özet
Artvin Orman Bölge Müdürlüğü ladin ve sarıçam
ormanlarında, kitle üremesi yaparak ormanların doğal yapılarında bozulmalara
neden olan Ips typographus, Ips sexdentatus, Dendroctonus micans, Ips acuminatus, Pristiphora abietina, Oligonychus ununguis ile doğal dengeyi yeniden kurmak için Formica
rufa nakilleri yapılmaktadır. Formica
rufa genellikle Ladin (Picea orientalis) ve Sarıçam (Pinus sylvestris) olmak üzere ibreli ormanlarda, 1650-1950 metre yükseklikte yayılış
göstermektedir. Formica rufa transplantasyonu, Nisan ayı içinde kapalılığı kırılmış meşcerelere tesis
edilmektedir. Büyük ve yaşlı yuvalar tercih edilmektedir. Bir Formica rufa yuvası ortalama 80-100 metre mesafelik bir alan içinde
faaliyet göstermekte, sahada bölünerek çoğalmaktadır. İbreli ormanlarda
koloniler halinde yaşamaktadırlar.
Bir işçi karınca günde kendi ağırlığının 1/20’si
oranında besin tüketmektedir, avlarını formik asit ile etkisiz hale
getirirler. Bir kolonide
300.000 adet işçi karınca mevcuttur, 6-10 yıllık ömürleri vardır. Yuvanın
bakımından ve koloninin bütün yıl besininin temin edilmesinden sorumludurlar.
Erkek karıncaların yuvadaki sayıları çok azdır, kraliçe ile çiftleştikten sonra
ölmektedirler. Kraliçe karıncanın 20 yıllık ömrü vardır. Hayatı boyunca bir kez
çiftleşir, fakat her yıl yumurtlayıp koloninin devamlılığını sağlamaktadır.
Koloni içinde hiyerarşik bir düzen mevcuttur. Tamamen yuva içinde yaşar, her
kolonide 1-20 adet kraliçe bulunur. Ana yuvadan ayrılan Formica
rufa kolonisi, çürümeye yüz tutmuş ama
özü sağlam ve reçineli dip kütüklerde yuvalanırlar. İşçi karıncalar böceklerin
erginlerini, tırtılları, böceklerin yumurta ve pupalarını, bitki bitlerini
avlarlar.
Anahtar kelimeler: Formica rufa, P. abietina, O. ununguis, D. micans,
I.typographus
Yayın yeri: Aksu,Y.;
Göktürk,Ç,B.; Formica Rufa L,
(Hymenoptera : Formicidae )’nin Biyolojisi, Transplantasyonu ve Çevre İle Olan
İlişkileri. Kilis 7 Aralık Üniversitesi fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü,
Ekoloji 2012 Sempozyumu Bildiri Özetleri Kitabı Mayıs 2012 Sayfa 201 Kilis.